فریتین چیست؟ کم و زیاد به چه معناست؟
فریتین، یکی از پروتئین های مهم در بدن ما، مسئول ذخیره آهن است. میزان آهن خون را با میزان پروتئین فریتین خون می آموزیم. عنصر آهن کم را در افراد با کمبود پروتئین فریتین مشاهده می کنیم. و این کمبود پروتئین فریتین ناشی از عوامل زیادی است. اینها؛ مصرف الکل، سوء تغذیه، هپاتیت و غیره بیماری های کبدی از عواملی مانند کمبود ویتامین C هستند. میزان پروتئین فریتین در بدن ما را می توان با آزمایش خون تعیین کرد. و با این کار بررسی می شود که آیا کمبود آهن وجود دارد یا خیر.
مقادیر طبیعی پروتئین فریتین:
مردان بالغ: 12-300 نانوگرم در میلی لیتر
زنان بالغ: 10-150 نانوگرم در میلی لیتر
در نوزادان تازه متولد شده: 25-200 نانوگرم در میلی لیتر
نوزادان یک ماهه: 200-600 نانوگرم در میلی لیتر
در نوزادان سه تا پنج ماهه: 50-200 نانوگرم در میلی لیتر
کودکان بین 6 ماه تا 15 سال: 7-142 نانوگرم در میلی لیتر
دلایل فریتین بالا چیست؟
سطح بالای فریتین افزایش پروتئین فریتین در خون ناشی از علل ژنتیکی است.علاوه بر بیشتر علل ژنتیکی که علت را توضیح می دهند، علل غیر ژنتیکی نیز ممکن است باعث افزایش پروتئین فریتین شوند. این علل غیر ژنتیکی عبارتند از:
بیماری هپاتیت
بیماری کبدی ناشی از الکل
درمان با انتقال خون مزمن
انتقال گلبول قرمز (خون قرمز).
سرطان خون
لنفوم هوچکین
بیماری پورفیری و غیره آنها ناراحتی هستند.
علائم فریتین بالا چیست؟
تیره شدن پوست
بی حالی (حالت خواب آلودگی مانند)
خسته بودن، تنبل بودن
دردهای شکمی
عملکرد جنسی پایین
بیماری های قلبی عروقی
درد قفسه سینه
درد مفاصل
تپش قلب
ضعف
کاهش وزن با علت نامشخص
در صورت افزایش پروتئین فریتین در خون، باید با پزشک داخلی مشورت کنید. در صورت لزوم، آزمایشات باید تکرار شود و درمان با هدف کاهش فریتین باید اعمال شود.
دلایل کاهش فریتین چیست؟
کمبود عنصر آهن (Fe) در خون
اختلالات معده و روده
کمبود ویتامین C
مصرف الکل
خونریزی طولانی مدت گوارشی (از دست دادن خون ناشی از زخم)
اختلال در سطح هورمون تیروئید
التهاب روده
هپاتیت و غیره بیماری های کبدی
بیماری های مری، معده، سرطان روده بزرگ
خونریزی بیش از حد قاعدگی
از دست دادن خون به دلایل مختلف
تغذیه کافی نیست
مشکلات جذب آهن
علائم فریتین پایین چیست؟
خستگی، کاهش سطح انرژی: احساس خستگی مداوم بیشتر به دلیل پروتئین فریتین پایین است. افرادی که پروتئین فریتین پایینی دارند به سرعت خسته می شوند و حتی با فعالیت های بدنی سبک نیز دچار مشکل می شوند.
افرادی که مشکلات فریتین پایینی دارند به طور ناگهانی انرژی خود را از دست می دهند. آنها حتی در کارهای روزمره خود نیز احساس خستگی می کنند. آنها در هر یک از فعالیت هایی که می خواهند انجام دهند احساس ناتوانی می کنند و نمی توانند قدرت انجام آنها را پیدا کنند.
ریزش مو، کاهش: اگر سطح فریتین کمتر از حد طبیعی باشد، ریزش مو در فرد شروع می شود. فولیکولهای مو (قسمتی که رشتههای مو تشکیل میشوند) حاوی پروتئین فریتین هستند. به همین دلیل، کاهش میزان فریتین بر رشد مو تأثیر منفی می گذارد.
ناهنجاری در سطح هورمون تیروئید:
کم کاری هورمون تیروئید را کم کاری تیروئید می گویند.اگر پروتئین فریتین کمتر از حد طبیعی باشد، غده تیروئید نمی تواند به درستی عمل کند. و بنابراین، غده تیروئید نمی تواند به اندازه کافی هورمون تولید کند. به این حالت کم کاری تیروئید می گویند و باعث بسیاری از مشکلات سلامتی مانند حرکات نامنظم روده و خستگی می شود.
ظاهر پوست رنگ پریده: پروتئین فریتین روی پوست، درست زیر لایه اپیدرم قرار دارد. داشتن سطوح طبیعی فریتین در بدن ما برای داشتن پوستی سالم بسیار مهم است. این به این دلیل است که با کاهش سطح فریتین در خون، پوست خشک شده و رنگ پریده به نظر می رسد.
اختلالات تنفسی: هنگامی که سطوح پایین پروتئین فریتین باعث کمبود آهن بسیار شدید شود، علائم می تواند شدیدتر باشد. مشکل در دستگاه تنفسی نتیجه در حال ظهور کمبود فریتین درمان نشده است. زیرا عنصر آهن موجود در خون نقش بسیار مهمی در انتقال اکسیژن کافی از ریه ها به سایر قسمت های بدن دارد. حتی در صورت عدم وجود عنصر آهن، تنفس ممکن است دشوار باشد.
ناخن های شکننده: پروتئین فریتین می تواند ناخن ها را مستعد شکستن کند. دلیل اصلی این وضعیت این است که پروتئین فریتین پایین باعث کمبود عنصر آهن می شود. مهمترین علامت کمبود آهن مواجه شدن با مشکلات مختلف در ناخن هاست.
در درمان کمبود فریتین باید به پزشک داخلی مراجعه شود و در نتیجه آزمایش خون باید روش درمانی مورد استفاده مشخص شود. مثلا؛ استفاده از قرص آهن، مصرف ویتامین C، خوردن غذاهای غنی از آهن، پختن غذا در قابلمه آهنی هر روشی که برای ما مناسب باشد، مانند تغذیه با غذاهایی که به جذب آهن کمک می کند، جلوگیری از جذب و دوری از غذا باید استفاده شود.کنترل پزشک باید به طور روتین ادامه یابد.